Katarzyna Pluta

adwokat

Prowadzę Kancelarię Adwokacką w centrum Warszawy. Od wielu lat zajmuje się sprawami rozwodowymi oraz innymi sprawami z zakresu prawa rodzinnego. Udzielam porad prawnych, przygotowuję pisma oraz reprezentuję w Sądzie...
[Więcej >>>]

Małgorzata Woźniak

adwokat

Prowadzę Kancelarię Adwokacką w Centrum Warszawy. Odkąd pamiętam, bliskie mi były sprawy z zakresu prawa rodzinnego – sprawy rozwodowe, alimentacyjne itp. W swojej pracy zawodowej, udzielam porad prawnych, przygotowuję pisma i opinie prawne oraz reprezentuję w Sądzie...
[Więcej >>>]

Rozwód z winą – przyczyny c.d.

Katarzyna Pluta22 czerwca 2019Komentarze (0)

We wcześniejszych wpisach otrzymałeś informacje dotyczącą przyczyn zawinionych w rozkładzie pożycia małżeńskiego.

Kiedy jeszcze Sąd orzeka rozwód z winą?

 Gdy masz zły stosunek do rodziny małżonka

Sąd uzna Cię za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego wtedy, gdy przejawiasz negatywne nastawienie wobec członków rodziny swojego współmałżonka. Przykładem takich zachowań jest np. utrudnianie współmałżonkowi wypełniania obowiązku troski o fizyczny i duchowy rozwój dzieci z poprzedniego małżeństwa. Jeśli nie akceptujesz dzieci współmałżonka, zabraniasz mu kontaktu z nimi,  Sąd orzeknie Twoją wyłączną winę.

Przyczyną zawinioną jest także to kiedy znieważasz i stosujesz przemoc wobec matki/ojca swojego współmałżonka, bądź innych osób spokrewnionych ze współmałżonkiem.

Gdy nieetycznie postępujesz

Pod tym bardzo szerokim pojęciem kryje się szereg zachowań, które pozostają w sprzeczności z dyspozycją przepisu art. 23 KRO. Zgodnie z tym przepisem małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są zobowiązani do wspólnego pożycia, pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. W praktyce chodzi o wszelkie nieetyczne zachowania jakie mają miejsce po zawarciu małżeństwa. Jeśli wystąpiły wcześniej, ale zostały zatajone, np. zatajanie przed małżonkiem posiadania dziecka pozamałżeńskiego również mogą stanowić zawinioną przyczynę rozpadu małżeństwa.

Zmiana religii przez małżonka

Ta przyczyna jest dyskusyjna. Jednak Sąd Najwyższy, w wyroku z dnia 25 sierpnia 2004r. sygn. akt IV CK 609/2003 uznał, iż „zmiana religii przez jednego z małżonków może być – w konkretnych okolicznościach – uznana za zawinioną przyczynę rozkładu pożycia małżeńskiego (art. 57 § 1 kro)”.

Pamiętaj, że Sąd nie rozróżnia winy mniejszej bądź większej. Jeśli jeden małżonek przyczynił się do rozpadu małżeństwa w 99 %, a Twoja wina wynosi 1% i jest znikoma, Sąd i tak orzeknie rozwód z winy obu Stron.

* * *

W tym miejscu możesz poczytać jeszcze o innych zawinionych przyczynach rozpadu małżeństwa: Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego – c.d.

Kiedy Sąd orzeka rozwód bez orzekania o winie?

Wina  w rozkładzie pożycia małżeńskiego wzbudza wiele emocji!

W dzisiejszym wpisie postaram się wyjaśnić kiedy Sąd orzeka rozwód bez orzekania o winie a w jakich przypadkach tego nie robi? Czy robi to na wniosek czy z urzędu?

Zacznę od tego, że Sąd orzeka rozwód bez orzekania o winie na zgodne żądanie małżonków.

Co to oznacza? Oznacza to, że rozwód bez orzekania o winie możliwy jest tylko wtedy gdy obydwoje małżonkowie wnoszą o rozwiązanie małżeństwa bez orzekania o winie !!! Nie jest możliwy rozwód bez orzekania o winie jeśli jeden małżonek wnosi o rozwód z wyłącznej winy drugiego małżonka a drugi małżonek wnosi o rozwód bez orzekania o winie. Sprawa, w której są takie stanowiska rozwodzących się małżonków, nie zakończy się rozwodem bez orzekania o winie.

Kolejną sytuacją procesową w której nie będzie możliwe zakończenie sprawy rozwodem bez orzekania o winie jest sytuacja, gdy jedna strona wniosła o rozwód bez orzekania o winie a druga strona nie zgadza się na rozwód. Takie stanowisko drugiego małżonka wymusza na małżonku, który żąda rozwodu modyfikację stanowiska i żądanie rozwodu z orzeczeniem o winie.

Oczywiście Sąd nie wyda wyroku rozwiązującego małżeństwo bez orzekania o winie jeśli obydwoje małżonkowie wnosili o rozwód z winy drugiego małżonka albo o rozwód z winy obu stron.

Zmiana stanowiska w sprawie o rozwód

Pamiętaj, że w sprawie o rozwód w każdej chwili możesz zmodyfikować swoje stanowisko. Jeśli na początku złożyłeś pozew o rozwód bez orzekania o winie to później masz prawo zmienić swoje stanowisko. Można to zrobić w każdym momencie sprawy aż do jej zamknięcia. Rozwód bez orzekania o winie jest premiowany przez Sąd zwrotem połowy opłaty od pozwu.

 *  *  *

Jakie rozwiązanie jest najlepsze dla Ciebie zależy od stanu faktycznego Twojej sprawy. Rozwód bez orzekania o winie jest najszybszym i najprostszym sposobem rozwiązania małżeństwa. Sprawę o rozwód bez orzekania o winie można przeprowadzić na pierwszym terminie rozprawy.

 

W poprzednim poście wskazywałyśmy jakie są najczęstsze przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego. 

Dzisiaj przedstawiamy ciąg dalszy przyczyn, które mogą stanowić przesłanki do orzeczenia rozwodu z winy małżonka.

Opuszczenie małżonka:

Jeśli opuszczasz małżonka może to być uznane jako zawinione Twoje działanie. W potocznym znaczeniu opuszczenie jest nazywane porzuceniem. Często Klienci posługują się stwierdzeniem – „Zostałam/em porzucony przez męża/żonę”.

Opuszczenie/Porzucenie  małżonka jest zawinioną przyczyną rozwodową jeśli jest nieuzasadnione i zawinione. Szczególnie nagannie jest traktowane opuszczenie małżonka jeśli znajduje się on w potrzebie np. z powodu choroby, czy utraty pracy. Jednak jeśli żona opuszcza męża, który nadużywa alkoholu, znęca się nad nią i rodziną nie może być uznane za spowodowanie zawinionego rozkładu pożycia małżeńskiego . (wyrok SN z 5.12.1997 r., I CKN 597/97).

Bezczynność:

Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, iż oboje małżonkowie powinni przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny. Oczywiście może być tak, że tylko i wyłącznie Ty pracujesz na utrzymanie swojej rodziny. Jeśli jednak współmałżonek/ka wprawdzie nie pracuje zawodowo, ale opiekuje się dziećmi, zajmuje się domem to nie możesz zarzucić, bezczynności współmałżonkowi. Bezczynności także nie możesz zarzucić tylko z tego powodu, że współmałżonek zarabia kilka razy mniej od Ciebie. Jeśli pracuje zawodowo, jednak jego profesja (np. nauczyciel) nie pozwala na wyższe dochody, to nie oznacza, że jest bezczynny.

Bezczynny tryb życia będzie miał miejsce wtedy, kiedy Ty bądź Twój współmałżonek powstrzymujecie się od pracy bez uzasadnionej przyczyny. Kolokwialnie mówiąc, nie chce Ci się iść do pracy z lenistwa czy czystej wygody. Takiego zachowania może nawet nie usprawiedliwiać fakt, że drugi ze współmałżonków zarabia na tyle dużo, że pozwala to na zaspokojenie potrzeb rodziny. W wyroku z dnia 09.03.1956 r., IV CR 36/55, Sąd Najwyższy wskazał, że okoliczność, iż zdolny do pracy małżonek nie podejmuje pracy zawodowej bądź pracuje w stopniu wysoce niedostatecznym może być przyczyną rozkładu pożycia nawet wówczas, gdy sytuacja materialna rodziny nie wymaga przyczyniania się przez tego małżonka do zaspokajania potrzeb rodziny.

Zdarzają się sytuacje, że małżeństwa rozpadają się z powodu podjęcia pracy przez dotychczas niepracującego zawodowo małżonka. Jednak zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego, nie można małżonce postawić zarzutu zaniedbywania rodziny, posługując się tylko faktem podjęcia przez nią pracy zawodowej” (II C 2911/52).

Odmowa współżycia fizycznego w małżeństwie:

Więź fizyczna jest jedną z trzech głównych więzi małżeńskich (obok więzi duchowej i gospodarczej) Jeśli bez uzasadnionej przyczyny zerwałeś tę więź, możesz być uznany/a za winnego rozkładu pożycia.

Jednak „odmowa współżycia fizycznego przez małżonkę, nad którą mąż się znęcał, nie stanowi zawinionej przez nią przesłanki rozkładu pożycia małżeńskiego” (wyrok SA w Gdańsku z 20.5.2009 r., I Aca 368/09).

Przesłankę tę niezwykle ciężko jest udowodnić. Często dowód ten opiera się głównie na zeznaniach świadków, którzy wiedzę czerpią z informacji od stron. Głównym dowodem jest przesłuchanie stron, ale często jest to słowo przeciwko słowu. Zazwyczaj mówimy Klientom, że nie ma też jednej miary dotyczącej częstotliwości współżycia fizycznego. Tarcia na tym tle mogą wynikać z innych temperamentów, oczekiwań.

Odmowa wzajemnej pomocy w małżeństwie:

Zgodnie z art. 23 kro małżonkowie są obowiązani do wzajemnej pomocy sobie.  Ta przyczyna łączy się z wyżej opisywaną przyczyną dotyczącą porzucenia współmałżonka. Obowiązek wzajemnej pomocy, materializuje się w np. sytuacji choroby. Jeśli porzucasz małżonka w ciężkiej chorobie, wtedy kiedy najbardziej ciebie potrzebuje możesz być uznany za winnego rozkładu pożycia. Porzucenie małżonka podczas ciężkiej choroby ma bardzo negatywny oddźwięk w społeczeństwie, jest zachowaniem niemoralnym, tak np. w wyroku  SA w Białymstoku z dnia 24 czerwca 1997 r., I ACr 162/97).

Powyższy wpis stanowi ciąg dalszy artykułu dotyczący zawinionych przyczyn rozpadu małżeństwa.

Zachęcamy do zapoznania się z pierwszą częścią, która jest dostępna tutaj .

Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego – przyczyny

W pozwie o rozwód powinieneś wskazać, czy rozwód ma być orzeczony z winą czy bez orzekania o winie. Tylko na za zgodą małżonków Sąd zaniecha ustalania winy.

Kiedy rozwód z winą?

Jeśli Twoje zachowanie spowodowało powstanie lub pogłębiło rozkład pożycia małżeńskiego, Sąd orzeknie rozwód z Twojej winy. Zachowanie zawinione to takie, które przekracza pewne dopuszczalne granice. Nie każde naruszenie przez Ciebie obowiązków małżeńskich stanowić będzie o winie. Znaczenia mają tylko te zachowania, które miały wpływ na spowodowanie (bądź utrwalenie) rozkładu pożycia małżeńskiego.

Najczęstsze przyczyny ustania więzi małżeńskich:

– Zdrada (niewierność) małżeńska

Zawierając związek małżeński zobowiązujesz się do wzajemnej pomocy i wierności (art. 23 krio).

Zdrada nie oznacza jedynie współżycia z inną osobą podczas trwania związku małżeńskiego, ale również należy ją interpretować jako zdradę psychiczną i emocjonalną. Wśród zawinionych przyczyn rozkładu pożycia małżeńskiego mieści się niewierność przejawiająca się poprzez inne zachowania się małżonka wobec osoby płci przeciwnej, które mogą stwarzać tzw. pozory zdrady lub w inny sposób wykraczają poza granice przyjętej normalnie obyczajowości i przyzwoitości.

Za zdradę mogą być poczytane np. rozmowy na czatach, wysyłanie maili, rozmowy telefoniczne, które wychodzą poza granice przyzwoitości.

– Przemoc w małżeństwie

Przemoc rozumiana w szerokim aspekcie zarówno jako agresja fizyczna jak i psychiczna (obraźliwe sformułowania, niecenzuralne zwroty, ale także zmuszanie do określonych zachowań, które mogą być poniżające itd.).

Nawet jeśli przemoc zdarzyła się jednorazowo, to i tak może zostać uznana za zawinioną przyczynę rozkładu pożycia małżeńskiego.
Agresja jest negatywnie postrzegalna zarówno ta werbalna jak i fizyczna. Takie zachowania, jeśli Ci się przydarzyły, mogą być uznane za zawinione, nawet gdy były Twoją reakcją np. na zdradę współmałżonka.

– Alkoholizm i inne nałogi w małżeństwie

Alkoholizm praktycznie zawsze prowadzi do rozpadu rodziny i to zarówno czy z uzależnieniem jest połączona agresja czy też nie.

Oprócz alkoholizmu przyczyną może być uzależnienie od innych nałogów, zwłaszcza narkotykowych czy dopalaczy.

Coraz częściej spotykanym uzależnieniem jest też uzależnienie od gier komputerowych.

– Opuszczenie małżonka

Częstą przesłanką jest także opuszczenie (porzucenie) współmałżonka jeśli jest nieuzasadnione i zawinione. Zachowanie to jest szczególnie naganne jeśli opuszczany małżonek jest chory, bądź jeżeli w małżeństwie są małoletnie dzieci.

Ważne: wina jest niestopniowalna, co oznacza, że Sąd nie analizuje, wina którego z małżonków była większa. Np. 99% winy jednego małżonka oraz 1 % winy drugiego skutkować będzie orzeczeniem rozwodu z winy obojga małżonków.

Powyższe przyczyny zdarzają się najczęściej jako te, które wpływają na rozkład pożycia małżeństwa. W kolejnych postach poznasz jeszcze inne.

Rozwód i postępowanie rozwodowe

Katarzyna Pluta17 stycznia 2019Komentarze (0)

Jeśli chcesz dowiedzieć jak wygląda sprawa o rozwód, czym zajmuje się Sąd w postępowaniu rozwodowym, zapraszamy do zapoznania się z naszym pierwszym wpisem na blogu.

Terapia dla par, mediacja nie przyniosły zadowalającego efektu? Stanąłeś pod ścianą, Twojego związku już nie da się uratować?

Przyszedł czas na rozwód. Postępowanie rozwodowe zakończy się rozwiązaniem Twojego związku małżeńskiego. Sąd ureguluje wszystkie kwestie związane z opieką nad dziećmi, a także ustalona zostanie wysokość alimentów.

Rozwód

W pierwszej kolejności kiedy chcesz się rozwieść, musisz złożyć pozew do sądu. Jeśli pozew zostanie prawidłowo wniesiony, opłacony, Sąd wyznaczy rozprawę.

Sąd nie rozwiedzie Cię od razu, najpierw musi zbadać, czy rozwód zasługuje na uwzględnienie. Rozkład pożycia małżeńskiego musi być zupełny i trwały.

Rozkład zupełny oznacza, że między małżonkami nie istnieje więź duchowa, (nie kochasz żony, nie chcesz kontynuować z nią małżeństwa), fizyczna i gospodarcza (nie zarządzasz majątkiem wspólnym). Rozpad więzi będzie trwały, kiedy nie widzisz już możliwości na powrót do wspólnego życia z żoną.

Może się tak zdarzyć, że pomimo istnienia zupełnego i trwałego rozkładu pożycia, rozwodu nie otrzymasz, bowiem jest to niedopuszczalne. Wówczas Sąd oddali powództwo. Dzieje się tak wtedy, gdy z powodu rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci. Sąd oddali powództwo również gdy z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, np. jeden z małżonków jest trwale chory. Rozwód jest także niedopuszczalny kiedy żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego, chyba, że małżonek niewinny wyrazi na rozwód zgodę, albo jego domowa byłaby sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego

Sąd orzekając rozwód na wniosek jednej ze stron ustala także, czy i który z małżonków ponosi winę w rozkładzie pożycia (o rozwodzie z winy przeczytasz tutaj>>). Może być tak, że zostanie ustalona wina obopólna małżonków albo, że winę ponosi tylko jeden z małżonków.

Wina będzie obopólna, jeśli każdy z małżonków zawinił i to niezależnie od stopnia tego zawinienia. Stopień zawinienia nie musi rozkładać się równo po połowie. Może być tak, że jeden z małżonków zawinił na kilku płaszczyznach np. zdradził, znęcał się nad rodziną  a drugi tylko i wyłącznie w jednym aspekcie, a mimo to wina będzie obopólna.

Sąd nie będzie orzekał o winie, kiedy obydwoje małżonkowie wniosą o to zgodnie. Wówczas następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.

Władza rodzicielska nad dziećmi

Jeżeli posiadasz małoletnie dzieci, Sąd orzeknie także o władzy rodzicielskiej nad nimi. Sąd wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi może powierzyć jednemu z rodziców, a władzę rodzicielską drugiego z rodziców ograniczyć do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Jednakże jeśli obydwoje rodziców deklaruje zgodne wykonywanie władzy rodzicielskiej, Sąd powierzy im władzę nad dziećmi, bez ograniczania jej.

Często małżonkowie potrafią wypracować zgodne porozumienie wychowawcze, w którym określają zakres władzy rodzicielskiej i sposób jej wykonywania. Takie porozumienie jest załącznikiem do pozwu. Sąd bada, czy rodzicie mają prawdziwe intencje w zakresie władzy rodzicielskie. Czy potrafią współpracować w sprawach dotyczących dzieci i jeśli Sąd nie poweźmie wątpliwości to władzy rodzicielska pozostanie pełna dla obydwojga rodziców.

Kontakty z dziećmi

Musisz wiedzieć, że Sąd orzekając rozwód rozstrzyga także o kontaktach z dzieckiem. Coraz częściej strony wnoszą o nieorzekanie o kontaktach, co nie oznacza zakazu kontaktów. Takie żądanie wynika z tego, iż małżonkowie na bieżąco porozumiewają się w kwestiach kontaktów i nie chcą aby Sąd ustalał na sztywno kontakty. Kolejnym popularnym żądaniem jest pozostawienie przez Sąd nieograniczonych kontaktów, które skutkuje tym, iż rodzice mają dużą swobodę w kształtowaniu kontaktów. Takie rozwiązanie ma rację bytu kiedy potrafisz się porozumieć z drugim małżonkiem.

Ważne: Kontakty z dzieckiem to nie tylko spotkania z nim, ale także m.in. rozmowy telefoniczne, kontakt listowny lub mailowy. Kontakty z dzieckiem to nie tylko uprawnienie, ale i obowiązek rodziców. Zaniechanie tych kontaktów może spowodować konsekwencje nie tylko finansowe, ale być przyczyną dla ograniczenia władzy rodzicielskiej.

Alimenty

Alimenty są jedną z ważniejszych części składowych wyroku rozwodowego i zarazem najbardziej konfliktogenną. Wysokość alimentów jest wypadkową dwóch czynników: usprawiedliwionych potrzeb dzieci i możliwości zarobkowych i majątkowych rodzica, który ma płacić alimenty. Często Klienci pytają czy Sąd może nie ustalać alimentów na dziecko, kiedy rodzice w tym zakresie porozumieli się.

Odpowiedź brzmi: NIE. Sąd ma obowiązek ustalić koszty utrzymania dziecka i orzec o alimentach. Musisz pamiętać, że alimenty nie są dla rodzica, lecz dla dziecka i na dziecko. Są wyjątki kiedy Sąd odstępuje od orzekania o alimentach np. przy opiece naprzemiennej.

                                                                                        * * *

Jeśli potrzebujesz porady prawnej w sprawie rozwodowej lub pomocy w prowadzeniu Twojej sprawy zapraszamy do kontaktu.